دانلود پایان نامه نقاط قوت و ضعف مقررات دیوان کیفری بین المللی
نوشته شده توسط : admin

پایان نامه بررسی نقاط قوت و ضعف مقررات دیوان کیفری بین المللی

معاهدات وستفالی :

مبنای قرار دادی محدودیت توسل به زور را بایستی از سال 1648 دانست در این جا باید به دو تجربه­ی سیستم های جمعی ایجاد شده به منظور محدود کردن توسل به زور و اجرای حقوق اشاره کرد .

اولین تجربه معاهده صلح وستفالی در سال 1648 و دومین تجربه در سال 1815 است و آن زمانی است که کشورهای اروپایی توافق کردند قدرت در دست مهم ترین کشورهای قدرتمند اروپایی متمرکز شود .[1]

باید اذعان داشت که انعقاد معاهدات وستفالی از مهم ترین وقایع تاریخ حقوق بین المللی میباشد چه پس از آن استقرار اصل عدم توسل به زور به عنوان امری ضروری برای حیات بین المللی مورد توجه کشورها قرار گرفت. پس از این تاریخ بود که امپراطوری مقدس روم تجزیه عملی گشت و با پدید آمدن مرزها و موجودیت یافتن کشورهای مستقل ضروری بود که مرزها محترم شمرده شوند .[2]

بر اساس ماده 65 معاهده مونستر[3] به کشورهای تازه تاسیس حق بستن پیمان اتحاد با قدرتهای خارجی و حتی اعلان جنگ به آن ها داده شده بود ، به شرط آن که پیمان اتحاد با قدرت های خارجی و حتی اعلان جنگ دارای سه شرط باشد :

1- علیه امپراطوری روم نباشد .

2- علیه صلح عمومی نباشد .

3- علیه معاهده وستفالی نباشد .[4]

با تعیین شرایط فوق الذکر از آزادی عمل کشورها در توسل به زور کاسته شد از جمله ابتکارات این معاهدات ایجاد سیستم امنیت جمعی بود که بر اساس این سیستم ، کشورهای طرف قرار داد متعهد شدند که در مقابل تجاوز « حمایت از یکی ، حمایت از همه » باشد.[5]

آن چه که امروزه اصل سیستم امنیت جمعی بر آن استوار است کشورها از قرن 17 برای اجرای آن در تلاش بوده اند .[6]

اگر چه این معاهدات در قرن 17 محدودیت هایی بر آزادی توسل به زور اعمال نمود لیکن در قرن 18 اروپا شاهد جنگ­های عظیمی بود که بدون توجه به محدودیت های مورد قبول کشورها ، در گرفت .

در اواخر قرن 18 اگر چه انقلاب کبیر فرانسه به وقوع پیوست و « اصول عدالت » تساوی افراد بشر در مقابل قانون آزادی وجدان ، نسخ غلامی و بردگی، آزادی فردی و خلاصه کلیه اصول عالیه که انقلابیون فرانسه اعلام کردند و به کلیه ملل متمدن تعلق و انتقال یافت[7] و وضعیت ممتاز بین المللی برای فرانسه ایجاد کرد، لیکن ناپلئون بناپارت که خود یکی از رهبران انقلاب بود با رسیدن به مسند امپراطوری مفهوم آزادی را از یاد برده و با اشغال سرزمین­های اروپایی آزادی دیگران را پایمال نمود .[8] ایده ی ناپلئون ، ایجاد اصلاحات در فرانسه و اکثر نواحی اروپای غربی بود لیکن وی قصد داشت این اصلاحات را از طریق اهرمهای نظامی انجام دهد .[9]چنین ایده هایی که از سوی حکمرانان اعمال می­شد در واقع خط بطلانی بود که بر تلاش های صلح جویانه کشیده می­شد .­پاره ای از حقوق دانان معتقدندکه تا پایان قرن نوزدهم هیچ گونه ممانعتی برای توسل به زور وجود نداشت و حق آغاز جنگ همچنان به قوت خود باقی بود. اگر چه دکترین قرون وسطایی « جنگ عادلانه » تدریجا از بین رفت لیکن نظریه دیگری جانشین آن گشت که به موجب آن هرکشور در صورتی که منافعش ایجاب میکرد حق داشت اعلان جنگ نماید .[10]

ب­­ :کنفرانس های صلح لاهه ( 1907 – 1899 )

از نقاط مثبت تاریخ حقوق بین الملل در خصوص حل مسالمت آمیز اختلافات و جلوگیری از توسل به زور تشکیل کنفرانس­های صلح لاهه در سال های 1899 ، 1907 می باشد . این کنفرانس ها برای اولین بار در سطح بین المللی الزام کشورها را به حل مسالمت آمیز اختلافات به همراه داشت چه تا قبل از این دوران، تدابیری که برای تضمین صلح بین کشورها اندیشیده شده بود صرفا در سطح منطقه ای و به خصوص قاره ی اروپا بودند ، لکن در کنفرانس های اول و دوم لاهه به ترتیب 26 و 44 کشور اروپایی آمریکایی و آسیایی[11] حضور داشتند . [12]

معاهداتی که در کنفرانس­های صلح لاهه در دو تاریخ یعنی سال های 1899 و 1907 به تصویب رسیدند حاوی مطالب مختلفی جهت ممنوعیت توسل به زور و روش هایی برای پیشگیری از آن بودند از جمله :

1-­ معاهده در خصوص منع توسل به زور برای دریافت مطالبات ذمه ای . ( کنوانسیون دوم لاهه سال 1907 ) [13]که جزئیات این معاهده که به معاهده پورتر معروف است.

2-­­­ معاهداتی در خصوص حل مسالمت آمیز اختلافات بین المللی ( کنوانسیون های اول سال های 1899 و 1907)

3- تشکیل پایه دیوان دائمی داوری بین المللی . ( که این امر در معاهده اول سال 1899 درج شده بود )

از جمله اقداماتی که در کنفرانس­های­ لاهه صورت گرفت مطرح شدن معاهده پورتر بود که منشا آن اختلافات چند کشور اروپایی ( آلمان ، بریتانیا ، ایتالیا ) با کشور ونزوئلا در سال 1902 بود که کشورهای اروپایی مذکور برای دریافت مطالبات ذمه ای خود اقدام به توسل به زور علیه ونزوئلا نمودند.

این کشورها پس از دادن یک التیماتوم سه کشتی ونزوئلایی را غرق و ناحیه ی پونتروکابلو [14]را بمباران کردند و مضاف بر آن سواحل این کشور امریکای لاتین را به محاصره خود در آوردند .[15]

لوئیس دراگو وزیر امور­خارجه آرژانتین برای محکومیت اقدامات زور مدارانه کشورهای قدرتمند اقتصادی علیه کشورهای مقروض نظریات خود را در یادداشتی که خطاب وزیر امور خارجه امریکا ارسال داشت ارائه کرد که این نظریات به نام دکتر دراگو موسوم شده است .

در این دکترین توسل به زور برای دریافت مطالبات ذمه­ای محکوم شده است و استقلال و تمامیت ارضی کشورها در زمانی که مقروض هم هستند نباید همیشه در معرض خطر مداخله کشورهای وام دهنده قرار داشته باشد .[16] نظریه دراگو در کنفرانس لاهه با نام معاهده پورتر به تصویب رسید اگر چه سعی بر آن بود که کشور بدهکار رجوع به داوری را رد نماید و دیگر آن که کشور بدهکار داوری را بپذیرد لیکن از اجرای حکم داوری سرباز زند، مجاز دانسته بود[17]به صورت کنوانسیون لازم الاجرایی مورد تصویب قرار گیرد لیکن کشورهای اروپایی با این امر مخالفت ورزیدند.

 

گفتار سوم :جهاد در حقوق اسلامی و منع تعدی در دین مبین اسلام

هدف اصلی از جنگ مقدس مشروع و یا جهاد فی سبیل الله در اسلام چیزی جز استکمال جامعه­ی انسانی و قرب او به خداوند متعال نیست. و این نیز جز با بسط توحید و گسترش عدالت به عنوان عالی­ترین ارزش­های انسانی و الهی امکان­پذیر نیست. اما این هدف کلی را می توان با توجه به نصوص جهاد به اهداف جزیی و روشن تری تقسیم کرد برای این منظور باید دید که قرآن کریم و نیز سنت معصومین علیهم السلام جهاد و پیکار مسلحانه را با چه گروه ها و جوامعی و به چه منظوری مجاز یا واجب دانسته اند.

« ریشه ی واژه ی جهاد از دو واژه­ی « جَهد » به معنی مشقت و « جُهد » به معنی « طاقت » آمده است ».[18]

ما در اسلام 2 نوع جهاد داریم :

الف : جهاد اصغر

ب : جهاد اکبر

موضوع بحث ما جهاد اصغر می­باشد که به دو نوع تقسیم می شود :

1-جهاد با کفار

2-جهاد با منحرفان و یاغیان علیه امام عادل

جهاد و پیکار مسلحانه باچه گروه هایی مجاز است ؟

1-جهاد با تجاوز­کاران و آواره کنندگان مومنان و جبهه توحید . اولین آیاتی که پس از دوران صبر و استقامت اجازه پیکار مسلحانه را به مسلمانان داده آیات، 38 تا 40 سوره حج می باشد. در این آیات خداوند متعال، در برابر ظلمی که بر مسلمانان رفته است و آوارگی از منزل و دیار که بر آنان تحمیل گشته است و به آنان اجازه ی جهاد را داده است .

1-­ جنگ با مشرکان ( توبه / 36 )

2- جنگ با کافران ( توبه / 123 ؛ فرقان / 52 )

3- اهل کتاب ( توبه / 29 )

4- منافقان ( توبه / 73 )

5- اهل بغی ( حجرات / 9 )

6- جنگ با استضعانگران ( نسا/ 75 )

با مطالعه این آیات می­توان جهاد را به دو نوع جهاد ابتدایی و جهاد دفاعی تقسیم کرد. که در ذیل به توضیح این دو نوع جهاد می پردازیم .

1- جهاد دفاعی :

آن است که دشمنی از کافران بر مسلمانان حمله ور شوند به گونه ای که موجودیت کیان اسلام در معرض خطر باشد یا کافران در صدد تسلط بربلاد مسلمانان باشند و بخواهند آنان را به اسارت خویش در آورند و اموالشان را بگیرند و بر آنان سلطه اقتصادی پیدا کنند در این صورت باید حمله و سلطه دشمن را دفع کرد این گونه جهاد بستگی به شرایطی که در ( جهاد ابتدایی ) است ندارد و بر آزاد و بنده، مرد و زن، سالم و بیمار ، کور و لنگ و غیر اینان در صورتی که به آنان نیاز باشد واجب است و منوط به حضور امام و اذن او نمی باشد. همچنین به مسلمانانی که مورد هجوم قرار گرفته­اند اختصاص ندارد بلکه در صورتی که مسلمانان مورد هجوم ، توان مبارزه با مهاجمان را نداشته باشند بر هر کس که از حادثه آگاه گردد واجب است و بر وجوب آن بر کسانی که نزدیک ترند ، تاکید بیشتری شده است .[19]

2- جهاد ابتدایی:

مقصود از جهاد ابتدایی – بر خلاف ظاهر عبارت – جنگی نیست که مسلمانان آغاز کننده ی آن باشند بلکه منظور جنگی است که به دلیلی غیر از تهاجم فیزیکی دشمن ، تحقق می یابد این جنگ که در برابر دشمن خارجی انجام می شود خود به دو شاخه کوچکتر تقسیم می شود

1-جهاد به منظور حمایت از مستضعفان و ملت های تحت ستم

2-جهاد با مشرکان – کافران و اهل کتاب .

هر چند برخی از سطحی نگران و غرب باوران « در صدد بر آمدند که جواز جهاد ابتدایی را منکر شده و جهاد مشروع را منحصر به دفاع و قصاص قلمداد می کنند ….. و جمیع آیات قرآنی راجع به جهاد را بر جهاد دفاعی تطبیق کنند و همه­ی جنگ های مسلمانان در زمان پیامبر گرامی صلی الله علیه و آله را جنگ های دفاعی قرار دهند اما : واقع این است که مشروعیت و جواز ابتدایی از ضروریات فقه اسلام است این که در قرآن کریم آیه ای دال بر جواز یا وجوب جهاد ابتدایی هست یا نیست و نیز این که آیا در زمان حیات رسول اکرم (ص) جهاد ابتدایی رخ داده است یا نه به هیچ یک از اصل مشروعیت این قسم جهاد ضربه ای وارد نمی آورد .[20]

از دیدگاه اسلام جنگ بالذات نه ارزش است و نه ضد ارزش پس از این جهت ایرادی بر جهاد ابتدایی نیست [21]« آن چه بد است تجاوز است ولی هر جنگی از طرف هر کسی تجاوز نیست . ممکن است تجاوز باشد و ممکن است جوابگویی به تجاوز باشد چون جواب تجاوز را گاهی باید با زور داد یعنی راهی غیر از زور برای جواب دادن به تجاوز نیست .[22] « جنگ تهاجمی قطعا بد است و جنگ به معنی ایستادگی در مقابل تهاجم قطعا خوب است و از ضروریات زندگی بشر است ؛[23]بنابراین پسندیده بودن جنگ دفاعی در برابر تجاوز به حق ، امری کاملا مشروع و پسندیده است . لازم به ذکر است که جنگ با دو گروه جایز نمی باشد :

1-مستأمنین

2-معاهدین

مستامنین چه کسانی هستند ؟ « این ها اهالی دار الحرب هستند که با تقاضای امان و پذیرش آن از سوی مسلمانان مجاز به اقامت در دار اسلام هستند .

به چه کسانی می توان امان داد ؟ از نظر بیشتر فقهای شیعه یک فرد مسلمان می تواند به هر فرد کافر حربی که تقاضای امان کرده امان بدهد ».

معاهدین چه کسانی هستند ؟ معاهدین اهالی دارالعهد هستند و حقوق و تکالیف آنان نیز در چارچوب قرار دادی است که بسته اند ؛ و بر اساس آن جان و اموال آن ها در امان است . معاهدین می توانند آزادانه برای زیارت – تجارت – سفارت و غیره وارد دارا­­­­لاسلام شوند و در حدود قرارداد از آزادی بهره مند خواهد بود . مدت اقامت معاهدین در دارالاسلام بستگی به مدت قرار­داد دارد . همچنین سایر حقوق و تکالیف آن ها که در قرارداد قید نشده است مطابق حقوق و تکالیف مستامن خواهد بود ».

ممنوعیت توسل به زور در اسلام :« این تصور در میان بسیاری از مستشرقان ، حتی عده ای از متفکران شرقی وجود دارد که اسلام جنگ را به عنوان اولین حربه و ابزار پیشبرد مقاصد خود تجویز کرده است. به عبارت دیگر در اسلام توسل به زور نه تنها ممنوعیت نیست بلکه جنگ بهترین وسیله گسترش دین محسوب می شود. برای این که ببینیم این دیدگاه تا چه اندازه صحیح است و این که اسلام در خصوص اصل « منع توسل به زور » چه دیدگاهی دارد به آیات قرآن سنت پیامبر و اقوال و نظرات علمای اسلام مراجعه می کنیم ».

الف – آیات قرآن

« اذن جهاد در سال دوم هجری بوده است یعنی پانزده سال اول دعوت از طریق مسالمت آمیز صورت می­گرفت فقط در هشت سال آخر مسئله جنگ و جهاد مطرح شد و آغاز آن با آیات زیر بود :

سوره حج آیات 40-38

« در این چند آیه که اولین آیه ها در خصوص جهاد می باشند به هیچ وجه مسئله تحمیل عقیده مطرح نیست بلکه به مسلمانان اجازه داده شده است در موارد ذیل جنگ کنند.

1- دفاع از خود

مبارزه با ظلم و ظالمانی که به آن ها ظلم روا داشته اند .

مبارزه با کسانی که آن ها را از خانه بیرون رانده اند .

مبارزه با کسانی که حق آزادی عقیده را از آن ها سلب کرده و سعی دارند عقیده خود را به آنها تحمیل کنند ».[24]

« این آیات و شأن نزول آن­ها ، حکایت از این امر دارد که در اسلام توسل به زور جنبه­ی استثنایی داشته و تنها در موارد خاصی که برشمرده شده تجویز شده است . و جنگ نه تنها برای تحمیل عقیده نیست بلکه یکی از اهداف مبارزه با کسانی است که سعی داشتند حق انتخاب عقیده در دین را از مردم سلب­کرده آن­ها را به دلیل پیروی از مکتب و مرامی خلاف آن چه خود داشتند شکنجه می­کردند. بنابراین خداوند اذن را برای دفاع از دین خدا صادر کرده و بدین طریق خواسته است تا از دین خود دفاع کند .[25]

نکته­ی دیگر این که قرآن با تاکید بر این موضوع که انسان ذاتا از جنگ کراهت دارد، بر خلاف بسیاری از نظرات، جنگ را جزیی از طبیعت و ذات انسان تلقی نمی­کند و در عین حال با عقایدی که هر نوع خشونت و جنگی را نفی و مطلقا آن را رد می کنند مخالف است و مصادیقی از آن را خیر تلقی می کنند .[26]

  1. 2. کاسسه- آنتونیو .حقوق بین الملل در جهانی نامتحد ، ترجمه مرتضی کلانتریان ، تهران ، دفتر خدمات حقوقی بین المللی ، 1370 ، ص 67 .
  2. 3. پیررنون « تاریخ روابط بین الملل » ترجمه احمد میر فندرسکی ، تهران ، دانشگاه شهید بهشتی ، 1357 ، ص 59 .
  3.  لازم به ذکر است که معاهدات صلح وستفالی در دو ناحیه مونستر و اوسنا بروک منعقد شدند.
  4. 2. کاسسه – آنتونیو – منبع پیشین ، ص 59 .
  5. 3. To protect Each and all.
  6. 4. oscar schachter, united Nations law in the Gulf conflict, (am.j. Int. I. L. Vol 85, 1991, p 470)

5.متین دفتری – احمد : « سیر روابط وحقوق بین الملل » تهران ، جیبی، 1341 ، ص 81 .

  1. 6. ضیایی بیگدلی- محمد رضا ، « حقوق بین المللی عمومی ، چاپ چهارم ، تهران : رشدیه 1368 ، ص 43 .

1.The new Encyclopadia Britannica, Macropaedia, vol 24, ( the university of chicago, u.s.A 1992) , p. 509.

  1. 2. ضیایی بیگدلی- محمد رضا ، منبع پیشین ، ص 44 .
  2. 3. ایران نیز از جمله کشورهای شرکت کننده در این کنفرانس بود .
  3. 4. F.H. Hart Mann, ed Basic Documents of International Relations, ( London, Ennikat press, 1951), p. 29.

1- آئین های داوری برای حل مسالمت آمیز اختلافات تا پیش از این تاریخ مورد استفاده کشورها قرار گرفته است از جمله : الف : حل مسالمت آمیز اختلافات میان امریکا و انگلیس در تصفیه ناو جنگی آلاباما ( 1872)

ب : حل مسالمت آمیز اختلافات میان امریکا و انگلیس در تصفیه فوک های دریایی بونیگ ( 1893 )

ج : حل مسالمت آمیز اختلافات میان آرژانتین و شیلی در تصفیه تهدید حدود سلسله جبال آنو 1903

متن بالا تکه ای از این پایان نامه بود برای دانلود متن کامل با فرمت ورد می توانید روی این لینک کلیک کنید





لینک بالا اشتباه است

برای دانلود متن کامل اینجا کلیک کنید

       
:: بازدید از این مطلب : 683
|
امتیاز مطلب : 0
|
تعداد امتیازدهندگان : 0
|
مجموع امتیاز : 0
تاریخ انتشار : یک شنبه 20 تير 1395 | نظرات ()
مطالب مرتبط با این پست
لیست
می توانید دیدگاه خود را بنویسید


نام
آدرس ایمیل
وب سایت/بلاگ
:) :( ;) :D
;)) :X :? :P
:* =(( :O };-
:B /:) =DD :S
-) :-(( :-| :-))
نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

آپلود عکس دلخواه: