نوشته شده توسط : admin

پایان نامه بررسی تاریخچه قائم مقامی بیمه گر در حقوق ایران و فرانسه

– قائم­مقامی شخصی (جانشینی مصطلح در حقوق­مدنی)

«قائم­مقامی شخصی» معنای رایج واژه قائم­مقامی است که به موجب آن شخص به واسطه انتقال مال یا تعهدی، در حقوق عینی یا دینی قائم­مقامی دیگری می­گردد. قائم­مقام قانونی به کسی گویند که مستقیماً در قرارداد مداخله نداشته امّا اثرات قرارداد به جهتی از جهات، از متعاملین به وی سرایت  می­نماید. قائم­مقامان قانونی عبارتند است از وارث، منتقل الیه و طلبکار. (امامی،1363،ج1: ص 234) به نظر برخی قائم­مقام قانونی کسی است که در حقوق و تکالیف طرف معامله جایگزین او می­شود. (صفایی،1387،ج2: ص167)

برخی اساتید در تعریف قائم­مقام چنین گفته­اند: «کسی که حق یا تکلیف و تعهد به سبب عقد یا ایقاع یا واقعه­حقوقی مانند ارث به او منتقل می­شود قائم­مقام نامیده می­شود.» (لنگرودی،1378،ج4: ص2826) شخص طلبکار نیز در مواردی خاص، نسبت به حقوق و تعهدات وابسته به اموال خود، قائم­مقام بدهکار می­گردد. برای مثال قائم­مقامی قانونی مدیر­تصفیه در حقوق و تعهدات تاجر ورشکسته، موضوع ماده 418 قانون تجارت از این قبیل می­باشد. (شهیدی، 1377: ج3، ص24-26) به نظر می­رسد مدیر­تصفیه نماینده تاجر در اِعمال حقوق مربوط به او باشد و نه قائم­مقام او چرا که او به نوعی ولایت در امور تاجر جهت اداره اموال و تعهدات او پیدا می­کند و در حقوق و تعهدات تاجر جانشین وی نمی­شود. این استاد حقوق­مدنی علی رغم این که قائم­مقامی طلبکار را از نوع قائم­مقامی خاص شمرده، اما در هنگام سخن از قائم­مقامی مدیر تصفیه به استناد ماده 451 به بعد قانون تجارت جانشینی او را از نوع عام ذکر می­کند و اشاره می­کند که اصولاً این قائم­مقامی اداره همه اموال ورشکسته را در بر می­گیرد. (شهیدی، همان)

برخی دیگر نیز تعریفی از قائم­مقام در معنای ویژه خود ارائه نموده­اند. به نظر ایشان «قائم­مقام کسی است که به طور مستقیم یا به وسیله نماینده­ی خود در تراضی شرکت نداشته ولی در نتیجه انتقال تمام یا بخشی از دارایی یکی از دو طرف به وی، جانشین طرف قرارداد و عهده دار و بهره­مند از اجرای آن شده است.» (کاتوزیان،1387، ج3: ص246) به نظر می­رسد باید در تعریف قائم­مقامی، جانشینی را نتیجه انتقال دارایی، حقوق و تکالیف به دیگری دانست. در عبارات بعدی چنین آمده است: «…قائم­مقام به اعتبار انتقال دارایی یا حق خاصی به او است پس احتمال دارد قائم­مقام عام یعنی شامل تمام حقوق و تعهدهای دارایی باشد یا…» پس منحصر دانستن قائم­مقامی در دارایی نقصی بر تعریف ارائه شده محسوب می­شود مگر آن که کلمه دارایی را در تعریف یادشده به معنای عام و شامل حقوق و تعهدات بدانیم.

به نظر می­رسد در مجموع قائم­مقامی را می­توان به این شکل تعریف نمود:

«جانشینی شخصی به جای شخص دیگر را به سبب عمل یا واقعه حقوقی، که در نتیجه انتقال دارایی، حق یا تکلیف و یا هر دو آن ها، به سبب حکم قانون یا مفاد یک قرارداد صورت می­گیرد قائم­مقامی گویند.»

در تعریف اجمالی قائم­مقامی و در مفهوم کلی تر آن نیز می­توان چنین گفت: «جانشینی شخص در موقعیت حقوقی شخص دیگری را به حکم قانون یا قرارداد قائم مقامی گویند.» این تعریف قائم­مقامی شخصی، قانونی و قراردادی را در بر می­گیرد.

در حقوق فرانسه قائم­مقامی شخصی در معنای عام را این طور تعریف نموده­اند: «جانشینی شخصی به جای شخصی دیگر در یک رابطه حقوقی بدون این که اصل آن رابطه تغییری نماید و در نتیجه­ی آن کلیه حقوق و دعاوی و امتیازات و تضمینات شخصی و عینی اصیل به قائم­مقام منتقل می­شود.» (دارویی،1383: ص18) قائم­مقامی شخصی با انتقال مال»[1] در فرانسه دارای عنوان مجزایی است. به موجب این قائم­مقامی انتقال گیرنده مال قائم­مقام حقوق و تعهدات انتقال دهنده نسبت به مال موضوع انتقال به صورت جزئی یا کلی می­شود.

با مطالعه مفهوم «قائم­مقامی در اثر پرداخت»[2] در حقوق فرانسه در­خواهیم یافت که این جانشینی از مصادیق قائم­مقامی شخصی و از نوع خاص است که در نتیجه پرداخت دین دیگری حاصل می­گردد. یکی دیگر از اقسام یاد شده در این نظام حقوقی قائم مقامی با انتقال قرارداد می­باشد. «انتقال قرارداد» عبارت است از این که یکی از طرفین قرارداد موقعیت حقوقی خود را به عنوان یکی از اطراف عقد به شخص ثالثی انتقال دهد که به این ترتیب انتقال قرارداد سبب خواهد شد تا شخص ثالثی قائم­مقام یکی از طرفین عقد گردد. این نوع از قائم­مقامی در حقوق ایران نیز وجود دارد.

قائم­مقامی شخصی به لحاظ وسعت آن در حقوق و تکالیف قائم­مقام، به دو نوع عام و خاص تقسیم می­شود. حال به دو مفهوم قائم­مقامی عام و خاص می­پردازیم.

1 – قائم­مقامی عام

قائم­مقامی عام دارای خصوصیت فراگیری است. چنانچه جانشینی در تمام یا بخشی از مجموع دارایی (حقوق و تعهدات) دیگری صورت گیرد، از نوع عام خواهد بود. در قائم­مقامی عام تمام حقوق و تعهدات مربوط به دارایی به شخص جانشین منتقل می­گردد. در مقابل اگر جانشینی ناظر به حق یا مال معینی باشد از نوع قائم­مقامی خاص خواهد بود. (کاتوزیان،1387: ج3، ص246) به گفته برخی در حقوق­مدنی سه گروه وارث، منتقل الیه و طلبکار به عنوان قائم مقام مطرح­اند. اما به نظر می­رسد نمی­توان طلبکار را قائم­مقام دانست. به نظر ایشان وارث قائم­مقام عام و منتقل­الیه و طلبکار نیز قائم­مقام خاص هستند. در مورد اول همه حقوق و تعهدات طرف قرارداد که از عقد ناشی شده است، پس از فوت مورث به وارث او انتقال پیدا می­کند مگر حقوقی که قائم به شخص مورث باشد. حقوق قائم­به­شخص، به این دلیل که قائم­مقامی با انتقال عین یا حقوق و تعهدات صورت می­گیرد، به دیگری منتقل نمی­گردد. در حقوق فرانسه وارث و موصی لهِ جزء مشاع ترکه را قائم­مقام عام[3] مورث و موصی می­دانند.

کسی که کل دارایی دیگری یا قسمت مشاعی از آن به او منتقل شده باشد منتقل­الیه نامیده شده و او را برخلاف برخی دیگر قائم­مقام عام نامیده­اند. (لنگرودی،1363: ص509) که به نظر می­رسد دیدگاه اخیر محل تأمل است چرا که منتقل الیه تنها در موردی خاص جانشین دیگری می­گردد.

2 – قائم­مقامی خاص

در فرانسه گفته شده قائم­مقام خاص کسی است که حقوق و تعهدات شخص انتقال­دهنده از طریق انتقال اصل مال یا حق به او منتقل می­گردد مانند جانشینی خریدار در عقد بیع، قائم­مقامی منتقل­الیه در انتقال­طلب و موصی­له یا متّهب در عقد هبه. (مجموعه اصطلاحات حقوقی به نقل از دارویی،1383: ص19)[4] به این ترتیب شخصی که «مالی مشخص» به او منتقل می­گردد قائم­مقام ناقل در حقوق و تعهدات مربوط به مال مزبور خواهد­بود. در فرانسه به این جانشینی قائم­مقامی خاص اطلاق می­شود.[5] به نظر می­رسد کسی که مال یا اموال معینی به او منتقل شده­باشد – به عنوان مثال مشتری نسبت به بایع در مورد مبیع- قائم­مقام خاص می­باشد. (لنگرودی،1363: ص509) این نظر در حالی ابراز شده که در عبارت دیگر جانشینی منتقل­الیه را از نوع عام بر شمرده­اند. (لنگرودی، همان)

متن بالا تکه ای از این پایان نامه بود برای دانلود متن کامل با فرمت ورد می توانید روی این لینک کلیک کنید





لینک بالا اشتباه است

برای دانلود متن کامل اینجا کلیک کنید

       
:: بازدید از این مطلب : 664
|
امتیاز مطلب : 0
|
تعداد امتیازدهندگان : 0
|
مجموع امتیاز : 0
تاریخ انتشار : جمعه 18 تير 1395 | نظرات ()
مطالب مرتبط با این پست
لیست
می توانید دیدگاه خود را بنویسید


نام
آدرس ایمیل
وب سایت/بلاگ
:) :( ;) :D
;)) :X :? :P
:* =(( :O };-
:B /:) =DD :S
-) :-(( :-| :-))
نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

آپلود عکس دلخواه: